لیست اختراعات زينب پوراحمدخمامي
گرد و غبار يك فرايند طبيعي خاص مناطق بياباني است و ناشي از عملكرد بادهاي قوي بر سطح خاك بوده و سبب معلق شدن ذرات ريز خاك در فضاي نزديك سطح زمين ميشود كه آثار و پيامدهاي زيست محيطي و اجتماعي و انساني نامطلوبي بر جاي مي گذارد. كشور ايران و همسايه غربي آن در كمربند خشك و نيمهخشك جهان قرارگرفتهاند و بيش از دوسوم مساحت ايران در اين اقليم واقعشده است. با توجه به اينكه ميانگين بارش ساليانه در ايران نصف ميانگين بارش سالانه در جهان است، كشور ايران در معرض وقوع پديده گرد و غبار در مقياس محلي، منطقهاي و جهاني قرار دارد. مناطق غرب كشور به دليل موقعيت جغرافيايي و اقليمي و نزديكي به بيابانها در معرض سامانههاي گرد و غبار است. بنابراين تاكنون روش هاي مختلفي مانند مالچ پاشي، استفاده از بادشكن ها و افزايش پوشش گياهي براي كنترل تهديدات و خطرات ناشي از اين ريزگردها ارائه شده است. بنحويكه روش مالچ پاشي با استفاده از مواد متداول نظير مالچ نفتي و ساير فرآورده هاي شيميايي از راهكارهاي متداول براي كنترل پديده ريزگردها مي باشد. اينگونه مالچ پاشي به دليل وجود مواد شيميايي در ماده مالچ، عوارض زيست محيطي زيادي به همراه دارد كه در برخي موارد جبران ناپذير است. از اين رو محققين به دنبال مواد جايگزين ديگري با هزينه كمتر و كارايي بيشتر مي باشند. از طرف ديگر، با گسترش روز افزون صنايع، مديريت پسماندهاي صنعتي با هدف حفط منابع طبيعي و جلوگيري از محيط زيست از اهميت ويژه اي برخوردار شده است. در اين راستا با رشد صنعت فولادسازي، تركيبات زائد بسياري مانند سرباره ها توليد شده كه به تنهايي در طبيعت سبب آلودگي محيط زيست مي شوند، اما با بكارگيري اين مواد در پروژه هاي عمراني از جمله ساخت بتن مي توان اثرات منفي آن را از بين برد. ولي تاكنون كاربرد آن ها در تثبيت شن هاي روان و كنترل ريزگردها مورد بررسي قرار نگرفته است. بنابراين در اين اختراع از طريق انجام مجموعه گسترده اي از آزمايش هاي فيزيكي، مكانيكي، شيميايي و ريزساختاري (از جمله تهيه عكس هاي ميكروسكوپ الكتروني و طيف هاي پراش اشعه ايكس) و با استفاده از دو نوع سرباره شامل سرباره كوره بلند (GBFS) و سرباره كنورتور (BOFS)، امكان استفاده از اين تركيبات به عنوان يك روش دوستدار طبيعت در بهبود خصوصيات مالچ هاي رسي ارزيابي شد. مالچ هاي رسي به تنهايي در برابر جريان باد مقاوم هستند، اما زماني كه تحت تاثير بمباران ذرات شن قرار مي گيرند فرسايش مي يابند. مقاومت مالچ نيز با توجه به تركيب مالچ متفاوت است. با استفاده از نتايج اين پژوهش هر چه تمركز سرباره در مالچ رسي زيادتر باشد، به دليل فولوكوله شدن ذرات شن توسط ذرات ريز رس و سرباره، پايداري مالچ در مقابل عمل سايش بيشتر مي شود. بنحويكه با افزودن حدود 10 درصد سرباره كنورتور به خاك رسي مي توان مقاومت آن را تا 10 برابر افزايش داد. اين نتايج در حضور 25 درصد سرباره كوره بلند نيز انجام مي شود. علت اين امر ناشي از انجام واكنش هاي كوتاه مدت (تبادل كاتيوني و افزايش فشار اسمز) و بلندمدت (فعاليت هاي پوزولاني) است. در اين روش با اصلاح روش مالچ پاشي رسي و تركيب سرباره با آن مي توان مقاومت آن را در برابر فرسايش به شدت افزايش داد. مشخص شد ميزان تاثيرگذاري سرباره هاي مورد مطالعه بر خصوصيات رس ها تابعي از قابليت انحلال آن ها و مقدار سرباره است. بنحويكه با افزايش سرباره سبب بهبود مقاومت و رفتار رس ها مي شود اگرچه ميزان اين تغييرات در سرباره كنورتور بسيار محسوس تر مي باشد. استفاده از سرباره ها (به دليل قيمت ناچيز آن ها به عنوان يك زباله صنعتي) ضمن كاهش هزينه هاي اجرايي طرح، كمك موثري در مديريت پسمانداري اين تركيبات و حفط محيط زيست خواهد كرد. زيرا با افزودن سرباره ها به خاك و بعد از انجام واكنش هاي فيزيكي و شيميايي، آثار مضر اوليه اين مواد براي طبيعت از بين خواهد رفت. بنابراين استفاده از تركيبات رسي و سرباره بجاي مالچ هاي شيميايي متداول، مي تواند كارايي مالچ را افزايش داده و مانع از تخريب محيط زيست شود. زيرا با ريزش بارش هاي جوي بر روي آن ها نه تنها شسته نمي شوند بلكه مقاومت آن ها نيز بيشتر مي شود و از بروز گرد و غبار جلوگيري مي كند و ضمناً رنگ روشن آن (برخلاف مالچ هاي متداول)، مانع افزايش حرارت در منطقه مي شود.
موارد یافت شده: 1